Chầu Bé Bắc Lệ chính là vị Chầu Bà đứng thứ 11 trong Thập Nhị Vị Chầu Bà của Đạo Mẫu Tứ Phủ. Ngày 12/9 âm lịch hàng năm, có nơi thì là 19/9 âm lịch, du khách thập phương lại sắm sửa đồ lễ hành hương về miền xứ Lạng để chầu bà.
Sự tích về Chầu Bé Bắc Lệ
Chầu Bé Bắc Lệ xuất thân là một người Nùng, giáng sinh tại vùng quê Bắc Lệ thuộc tỉnh Lạng Sơn. Truyền thuyết kể rằng, Chầu Bé là do Mẫu Thượng Ngàn hóa thân mà thành, có phép thần thông của Đức Thái Tổ ban quyền. Cũng có tài liệu ghi chép rằng, Chầu Bé sau này cũng là vị thánh luôn hầu cận bên Bà Chúa Thượng Ngàn. Chầu Bé có khả năng lay núi động trời, đôi khi Chầu lại lấy tàu lá giả làm hàng bán để trêu đùa người trần. Chầu cũng dạy bảo nhân dân chăm chỉ làm ăn, chịu khó lên núi, lên rừng trồng trọt chăn nuôi, có điều lành thứ dữ Chầu đều mách bảo cho mọi người biết.
Đôi khi, Chầu Bé cũng được cho là đồng nhất với Bà Chúa Sơn Trang. Chầu Bé Bắc Lệ là vị Chầu Bà hay được người dân thỉnh nhất, những vị Chầu Bé còn lại là người coi giữ ở đền đó và chỉ khi nào tới chính đền, các vị đó mới về ngự. Có thể kể tên đó là: Chầu Bé Đông Cuông ở Đền Đông Cuông, Yên Bái; Chầu Bé Đồng Đăng (ở Đền Đồng Đăng, Lạng Sơn); Chầu Bé Tam Cờ (ở Đền Tam Cờ, Tuyên Quang); Chầu Bé Đền Ghềnh (ở Đền Ghềnh, Hà Nội)
Tuy có sự xuất hiện của nhiều vị Chầu Bé tại các đền khác nhau, song người ta vẫn coi đó là Chầu Bé Bắc Lệ đang giáng hiện muôn nơi. Và đền thờ Chầu Bé Bắc Lệ cũng là một địa điểm tâm linh rất linh thiêng và nổi tiếng.
Đền thờ Chầu Bé Bắc Lệ
Đền thờ Chầu Bé Bắc Lệ là ngôi đền nhỏ nằm trên một ngọn đồi cao, đền thuộc xã Tân Thành, huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn. Trong đền Bắc Lệ có thờ Bà Chúa Thượng Ngàn, và Chầu Bé được tôn suy trong đền là một vị thánh Chầu Bà thuộc hệ thống thờ Mẫu của người Việt. Thông thường, người ta phải khấn tấu Chầu Bé trước khi khấn Thánh Mẫu. Vào ngày lễ, nhân dân địa phương và du khách thập phương thường múc nước suối đền Bắc Lệ để lau tượng như một nghi thức thiêng liêng trong dịp lễ tắm ngai.
Trải qua nhiều lần tôn tạo và sửa chữa, đền Bắc Lệ vẫn giữ được nét kiến trúc tâm linh lịch sử và là điểm đến hành hương của nhiều du khách thập phương tới vãn cảnh, cầu an. Ai ai cũng sắm sửa những mâm đồ lễ đẹp và đầy đặn để dâng lễ.
Hướng dẫn di chuyển tới đền Bắc Lệ
Lộ trình di chuyển đến đền thờ Chầu Bé Bắc Lệ bằng phương tiện công cộng xe khách: Thời gian di chuyển dự kiến 2h. Bạn có thể bắt xe khách tại các bến Mỹ Đình, Giáp Bát, Gia Lâm. Xe sẽ trả khách tại bến xe Bắc Lệ cách đền khoảng 300m. Giá vé dao động từ 100.000đ/người đến 170.00đ/người.
Di chuyển bằng tàu hỏa: Thời gian di chuyển dự kiến khoảng 3h. Hiện nay, các nhà ga có cung cấp tuyến Hà Nội – Bắc Lệ rất thuận tiện cho quý khách lựa chọn để tới đền Bắc Lệ. Đền Bắc Lệ chỉ cách nhà ga khoảng 500m.
Lộ trình di chuyển đến đền thờ Chầu Bé Bắc Lệ bằng phương tiện cá nhân ô tô: Thời gian di chuyển dự kiến 2h. Lộ trình: QL6/Nguyễn Trãi – Nguyễn Xiển – ĐCT20 – QL1A đi theo biển báo cho QL5/Bắc Ninh/ Lạng Sơn (Phí cầu đường) – ĐCT Hà Nội Bắc Giang/QL1A/QL37 – ĐCT Bắc Giang Lạng Sơn – ĐT242/ĐT245 – Đền Công Đồng Bắc Lệ.
Giá hầu Chầu Bé
Chầu Bé chính là một trong những vị Chầu Bà hay về ngự đồng nhất. Khi Chầu về ngự đồng thường vận áo đen (hoặc chàm), trước đây chỉ mặc quần và áo ngắn tới hông, đầu chầu chít khăn thổ cẩm, chân đi xà lạp, vai đỡ gùi hoa. Khi về đồng, Chầu Bé thường khai quang múa mồi, cũng có khi Chầu về chứng tòa Sơn Trang, sang khăn cho tân đồng hoặc chứng mâm chầu trình giống như Chầu Đệ Nhị và Chầu Lục.
Bản văn Chầu Bé Bắc Lệ
Bản 1
Trên sơn lâm ngôi cao mát mẻ
Con thỉnh mời chầu bé ngự chơi
Ai lên tới Cao Sơn xứ Lạng
Hỏi thăm đền chầu bé nơi nao
Hỏi ra Bắc Lệ đi vào
Ngôi đền chầu ngự thấp cao mấy tầng
Ngàn cỏ hoa nghiêng mình rủ lá
Bầy chim muông bách thú quỳ tâu
Chim oanh ríu rít bên lầu
Phượng Hoàng tung cánh về chầu Động Tiên
Vượn trên non ru con rầu rĩ
Thú lâm sơn cảnh đẹp tự nhiên
Một bầu gió mát trăng thâu
Đàn thông réo rắt bên mình suối reo
Đường uốn khúc quanh đèo dốc núi
Núi hiểm nghèo cát sỏi đá ong
Một bầu sơn thuỷ thong dong
Công Đồng Bắc Lệ, Kì Cùng Lạng Sơn
Trăm thứ quả mang về tiến Mẫu
Hái rau bi, củ đậu măng tươi
Cơm lam, rau sắng củ mài
Ngô khoai đõ lạc sắn đồi rượu tăm
Bạn tri âm động đào tả hữu
Áo xanh chàm yểu điệu vào ra
Gót tiên quảy lẵng hái trà
Chân quấn xà cạp nón tu lờ,dao quai
Miệng chầu cười trăm hoa đua nở
Chầu phán tiếng Nùng, tiếng Thổ tiếng Kinh
Đàn thông dạo khúc thanh bình
Xênh ngô sáo trúc tính tình hoà ca
Thường dạo cảnh Bảo Hà Trái Hút
Đền Đông Cuông Đức Đại tối linh
Tuyên Quang cảnh trí hữu tình
Núi rừng Mẫu ngự, thác ghềnh cỏ hoa
Ngự cung cấm một toà thạch động
Đền Ỷ La lồng lộng ngôi cao
Cây Xanh chầu mắc võng đào
Mỏ Than chầu ngự thấp cao mấy tầng
Cảnh núi rừng đèo heo hút gió
Thú sơn lâm hoa cỏ tốt tươi
Minh Lương suối lượn quanh đồi
Chầu thường dạo cảnh khắp nơi hữu tình
Lai Châu, Suối Rút Hoà Bình
Đỉnh non Bắc Kạn một mình cheo leo.
Bản 2
Kim chi ngọc diệp rành rành
Chầu bé Bắc Lệ giáng sanh hạ trần
Núi xếp núi mấy tầng cao thấp
Cây chen cây tràn ngập màu lam
Đền thờ chầu bé trên ngàn
Có con suối nhỏ bắc ngang chân đồi
Đàn cá lội đua bơi rẽ sóng
Nước long lanh in bóng trăng thu
ngàn thông cất tiếng hát ru
Hoa thơm quả ngọt bốn mùa ngát hương
Chầu bé thượng Thổ Mường là gốc
Áo tứ thân khăn lục đội đầu
Đai xanh kiềng bạc túi trầu
Tay cầm dao quắm, vác bầu nước khe
Dận hải sảo, đầu cài trâm trí
Vòng kim cương tam khí lồng tay
Hây hây mặt nước vơi đầy
Đẹp như hoa nở trước ngày đấu xuân
Tuổi Chầu bé đang tuần trăng độ
Phép sơn trang đức tổ ban truyền
Phép tiên biến lá làm thuyền
Bẻ ba tàu cọ giả hàng bán chơi
Bạn Thổ Mán nơi nơi tìm đến
Vượt cửa ngàn cung tiến quả hoa
Tử Long Bảo Lạc Tam Cờ
Sông Thao sông Cả sông Bờ sông Dâu
Khắp đâu đâu nức danh Chầu Bé
Tự cổ triều quốc sử còn ghi
Danh thơm Nam Bắc trung Kỳ
Giúp dân hộ quốc độ trì bốn phương
Sắc phong tặng đại vương trường trị
Trên Bắc Lệ ngàn tú khí là nơi
rừng già chầu đã dạo chơi
Lập ngôi đền thờ tả phượng hữu lân
Dòng sông Thương nước trong leo lẻo
Dải sông Tô uốn éo xinh ghê
Thông reo trúc mọc tứ bề
Đền thờ cao ngất trông về Bắc Ninh
Vẻ tinh tú bên ghềnh vị thuỷ
Chầu giáng đền trấn trị yêu ma.
Chầu về chắc giáng điện tòa
Khuông phu đệ tử vinh hoa thọ trường.
Ý kiến bạn đọc (0)